26 marca 2024

Skamieliny

Wprowadzenie

Życie na Ziemi istnieje już od 3,9 miliarda lat, czyli od 3 900 000 000 lat. Trudno to sobie wyobrazić. Trudno sobie nawet wyobrazić jak wyglądało życie naszych babć i dziadków. Ale oni mogą Ci o tym opowiedzieć. 

Opowieść o tym jak wyglądało życie miliony lat temu proponuje paleobiologia. Nauka o dawnych roślinach to paleobotanika, a zwierzętach - paleozoologia. Dowiadujemy się o żyjących miliony lat temu organizmach poprzez badania ich skamielin. Są to albo odciski np. roślin, albo zmineralizowane pozostałości dawnych zwierząt, najczęściej ich szkieletów,  zębów lub muszli. Można je znaleźć, wbrew pozorom, całkiem łatwo.

Trylobity

- 500 do 66 mln lat temu

Lycoptera davidi

- 150 mln lat temu

Hexagonaria hexogena

- 395 mln lat temu

Pasjonujące świadectwa ewolucji

Czyż nie jest zadziwiające, że dzisiejsze zwierzęta są tak podobne do tych, które żyły miliony lat temu? Na kolejnych fotografiach (i filmach na YouTube) widzicie skamieliny stworzeń, które żyły miliony lat temu, a ich ewolucyjni potomkowie nadal żyją na Ziemi. 

Trylobity to stawonogi - trochę podobne (z wyglądu) do dzisiejszych lądowych skorupiaków, które z pewnością widziałeś. To podobne do siebie: prosionek szorstkistonoga murowa

Ryby znamy wszyscy, nie macie więc zapewne problemu z rozpoznaniem szkieletu ryby Lycoptera davidi, która żyła w rzekach i jeziorach 150 mln lat temu. Porównajmy jednak jej szkielet ze szkieletem ryby kostnoszkieletowej żyjącej współcześnie. Żywymi skamielinami są nazywane rekiny. To ryby chrzęstnoszkieletowe, które żyją na Ziemi od ok. 400 mln lat.

Amonit

- 420 do 66 mln lat temu

Belemnit

- 200-65 mln lat temu

Skamielina muszli ślimaka - po prawej

Moje znaleziska skamielin

Skamieliny, które widzicie powyżej i poniżej znalazłem sam. Dwa dość duże amonity znalazłem na wybrzeżu w okolicach Whitby, w północno wschodniej Anglii (możesz sprawić w Sieci, że ten rejon jest bogaty w skamieliny). Amonity to wymarłe głowonogi z gromady mięczaków. Ich ciało chroniłą płasko-spiralna muszla. Wielkość tych mięsożernych zwierząt dochodziłą do 2,5 m średnicy muszli.

Pozostałe skamieniałości, których zdjęcia tu widzicie znalazłem na mojej działce w okolicy Poznania. Podczas budowy domu znalazłem "kamyk" o dziwnym kształcie i przekroju. Okazało się, ze to skamielina - rostrum belemnita. Belemnity były głowonogami żyjącymi w morzach ok. 200-65 mln lat temu. 

Kopiąc grządkę w ogródku warzywnym znalazłem skamielinę muszli ślimaka. Prawie identyczną z muszlą ślimaka winniczka, którego dobrze znacie.

Wśród wielu kamieni, które na moją działkę "przyniósł" lodowiec, znalazłem także dwa duże wapienne zlepieńce złożone w tysięcy skamieniałych muszli małży. Z pewnością rozpoznajecie na powiększonym zdjęciu muszle sercówki jadalnej, której muszelki znajdujemy na plażach Bałtyku.  

Kamień ok. 40cm z muszelkami

Muszle w zbliżeniu

Zlepieńce z małymi 

muszelkami

Kto patrzy ten dostrzega, kto szuka ten znajdzie

W Polsce jest co najmniej kilka miejsc w których można znaleźć skamieliny. Można też przeszukać kamienie w pobliskiej żwirowni. Żeby znaleźć trzeba szukać i mieć oczy szeroko otwarte. Ty pewnie lubisz szukać informacji w Internecie. W wielu muzeach, można oglądać zrekonstruowane szkielety dawnych zwierząt. Najbardziej imponujące są oczywiście dinozaury. Oglądałeś filmy o Parku Jurajskim? 

Opis zadania

Obejrzyj zdjęcia i/lub filmy z mojej skromnej kolekcji skamielin i wyszukaj w Internecie informacje o tych i/lub innych skamielinach. Napisz kilka zdań opisu tych, które Cię najbardziej zainteresowały. 

Linki do filmów: trylobity, lycoptera davidibelemnit, hexagonaria, ślimak, zlepieńce.

 

Zadanie wyślij mailem korzystając z linku poniżej. Miłej zabawy. 

ZADANIE

O  MNIE

KONTAKT

tel.: 505 377 726     e-mail: kontakt@terazrozumiem.pl

NOTA PRAWNA: Zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 1 b) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych (z 4 lutego 1994 r, z późn. zmianami) zastrzegam, że wszystkie materiały zamieszczone na terazrozumiem.pl są objęte prawami autorskimi, a ich dalsze rozpowszechnianie bez mojej zgody jest zabronione