02 lipca 2024

Na lipę - fraszka, Jan Kochanowski

Na lipę

 

Gościu, siądź pod mym liściem, a odpoczni sobie!

Nie dojdzie cię tu słońce, przyrzekam ja tobie,

Choć się nawysszej wzbije, a proste promienie

Ściągną pod swoje drzewa rozstrzelane cienie.

Tu zawżdy chłodne wiatry z pola zawiewają,

Tu słowicy, tu szpacy wdzięcznie narzekają.

Z mego wonnego kwiatu pracowite pszczoły

Biorą miód, który potym szlachci pańskie stoły.

A ja swym cichym szeptem sprawić umiem snadnie,

Że człowiekowi łacno słodki sen przypadnie.

Jabłek wprawdzie nie rodzę, lecz mię pan tak kładzie

Jako szczep napłodniejszy w hesperyskim sadzie.

 

  • w hesperyskim sadzie — w ogrodzie Hesperyd rosły, według podań greckich, drzewa o złotych owocach. 

 

 

Pewnego dnia pod koniec czerwca miałem chwilkę, żeby poczekać na kogoś z kim byłem umówiony nieopodal Rynku Jeżyckiego w Poznaniu. Postanowiłem posiedzieć na pieknie odnowionym skwerze na Placu Asnyka przy ul. Słowackiego. Usiadłem na ławce w cieniu i okazało się, że to cień pięknej ogromnej lipy. Natychmiast przypomniała mi się fraszka Kochanowskiego, którą dzielę się z Tobą powyżej.

Piękny cień, piękne dostojne drzewo, piękna staropolska poezja. 

Ciekawe:

Pewnie nie wiesz, że Jan Kochanowski, choć nigdy nie był w Poznaniu to w latach 1564-1574 pełnił tytularny urząd przewodniczącego kapituły kanoników katedralnych w Poznaniu, co wiązało się z bardzo wysokim, stałym dochodem. Fakt ten ten pretekstem do patriotycznych uroczystości w 300 setną rocznicę śmierci poety. W 1884 roku wmurowano kamień węgielny pod obelisk z medialonem z podobizną poety, który stanął rok później ufundowany ze zbiórki publicznej. Monument kilkakrotnie zmieniał miejsce, obecnie stoi przy budynku Akademii Lubrańskiego, drugiej historycznie polskiej uczelni wyższej założonej w 1519 roku przez biskupa Jana Lubrańskiego.

Zadanie:

Przeczytaj uważnie fraszkę Na lipę i wynotuj sobie słowa, których nie używamy już we współczesnej polszczyźnie. Sprawdź ich znaczenie.

Napisz mi proszę jakie słowa znalazłeś i co znaczą.

Twoje imię:
Twój e-mail:
Tu zamieść swoje zadanie i/lub opisz zagadnienie, które miałbym wyjaśnić:
Wyślij
Wyślij
Formularz został wysłany — dziękujemy.
Proszę wypełnić wszystkie wymagane pola!

O  MNIE

KONTAKT

tel.: 505 377 726     e-mail: kontakt@terazrozumiem.pl

NOTA PRAWNA: Zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 1 b) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych (z 4 lutego 1994 r, z późn. zmianami) zastrzegam, że wszystkie materiały zamieszczone na terazrozumiem.pl są objęte prawami autorskimi, a ich dalsze rozpowszechnianie bez mojej zgody jest zabronione